Weer op wijnpad deel 2:

Zoals in verslag deel 1 al aangestipt koersen we na de Bourgogne oostwaarts naar de Jura voor het marathonbezoek aan Jean-François Ganevat dat voor de volgende dag op het programa staat. Een apart verhaal waard, komt in de nieuwsbrief van augustus. We waren we met vijftig wijnen nog lang niet uitgeproefd…. Dus we spreken af om er op de terugweg eind juni nog een keer te komen om wit 2018 en 2020 eigen domein te proeven, samen te eten, op het domein te slapen en verder te praten ook over de mogelijk aanstaande overname van het domein…. .

Vrijdagochtend 18 juni vroeg verder zuidwaarts. Eenmaal voorbij Lyon doemen na een kwartiertje rechts de bijna verticale hellingen van de Côte-Rôtie op. Wij gaan natuurlijk naar de familie Clusel-Roch in Vénenay met wie we al sinds 1989 samenwerken. Mama (en viervoudig oma nu) Brigitte die dit jaar met pensioen mag ontvangt ons in de recent verbouwde en flink vergrote kelder, later voegt zoon Guillaume – nu officieel de baas – en (o)pa Gilbert zich bij ons. Proefden we voorheen in het toen nog kleine keldertje drie, vier versies côte-rôtie en de condrieu, nu is er een heel gamma om af te werken… Leuk! Guillaume heeft alleen al zes verschillende wijnen uit de Coteaux du Lyonnais, daarbij zijn nu ook een weelderige blanc (van roussanne , viognier, altesse en cllairette) en rouge (100% syrah) als Vins de France (want net buiten AOP Côte-Rôtie) bijgekomen, beide dit najaar ook bij Vinoblesse als het goed is… Ook brouwt Guillaume tegenwoordig bier: voor de lol en de grote dorst na een dag hard, warm werken in de krankjorum steile wijngaarden… De 2019’s uit Côte-Rôtie (nog op vat) zijn goed gevuld, expressief en als altijd bij Clusel: puntig en ragfijn. Ook deze, inmiddels hoog geprezen in Vinous, komen deze herfst, met kans op intekening vooraf.

Even weer de A7 op en bij Tain L’Hermitage eraf om dan buitenom naar Domaine Combier in Pont d’Isère te rijden. Biopionier Laurent is er zelf, zoon David (nu ons contact) geeft elders een proeverij. In de ietwat saaie, keurige caveau boven proeven we eerst wat er op fles is, ook hier rijke, luxueus volle wijnen, zowel wit als rood in 2019 en 2020 (jaja dat klimaat..), ook proeven we een serie Spaans van zijn project Trio Infernal in Priorat, dat hij en vennoten Gerin en Fischer geleidelijk aan het overdragen zijn aan twee jonge starters. Uiteindelijk dalen we toch nog even onder de grond om de nog niet gebottelde 2020 rood te proeven.

Daarna een kleine week vakantie (hard aan toe….) in de Dentelles de Montmirail niet ver van Le Barroux aan de voet van de Mont Ventoux. Overal overweldigende brem, vlammend geel en bedwelmend qua geur. Die woensdag gaan we halfweg de middag naar Thomas Jullien (Ferme Saint-Martin) boven Suzette (450^m) u weet wel van dat mooie uitzicht…. Het is goed warm maar de zon gesluierd, Marc besluit te voet gaan, een mooie wandel van anderhalf uur met lange klim toe, Tjits haalt ondertussen onze zoon Didier en kompaan Yannick in Malaucène op. Zij gaan morgen met de fiets de Mont Ventoux attaqueren. De jonge dokters vinden dat wat van wijn weten, smaak hebben, er over mee kunnen praten, ook bij hun bagage hoort en gaan dus nieuwsgierig mee, bovendien zijn zij van de generatie die eerder open staat voor natuurwijnen zoals Thomas die maakt.

We proeven lekker buiten aan tafel, met uiteraard de Mont Ventoux als passend decor. Eerste vraag van Thomas: willen jullie alles proeven of alleen wat nog beschikbaar is….? Tout, klinkt het vierstemmig. Hij is relaxter dan vorig jaar, minder zorgen aan zijn hoofd, de wijnen – sommige 2020’s nu al uitverkocht – lopen goed met name chez les cavistes en bars à vins. We zullen na thuiskomst gauw onze reservering moeten doen. Hij is tevreden met zijn 2020’s. Wij ook. Na al uitverkochte Rosé ‘Sur la Rose’, druivige glouglou Ventoux ‘Sur le fil’ en wat vollere, meer wijn zijnde Ventoux La Gérine, komen we bij ‘onze’ Côtes-du-Rhône Les Romanins 2020 die hij voor een klein deel (30%) met carbo (macération carbonique) maakte om het fruit te benadrukken, de stevige kantjes wat te versoepelen. Experiment geslaagd. Maar 100% carbo is niet ons ding, het standaardiseert de (natuur) wijnen, wel makkelijk en drinkbaar zo zonder sulfiet, maar je hebt meestal geen idee waar de wijn vandaan komt. Ook de Ventoux Sur le Caillou zit in onze stal en deze (met 20% carbo) is hoewel anders, zeker zo lekker, kruidiger in geur, wat gerekter in smaak. Dan goude ouwe Beaumes-de-Venise Terres Jaunes, 2019 die net op fles zit. Genereus, compact, rijk, als altijd prettig frisse, kleiige tannines. Geduld nog even. In de kelder proeven we daarna nog het mooie wit met schilinweking–vorig jaar zo geprezen in NRC- de verleidelijke Carlina 2020 en de wat steviger Austral. Om naar uit te kijken…

Zaterdag voor dag en dauw de jongens naar de Gare TGV in Avignon brengen, weer retour Le Barroux, boeltje pakken en dan in twee uur door naar het echte zuiden, naar Château Pech Redon in natuurgebied La Clape bij Narbonne. Eerst even stiekem naar het strand bij Narbonne Plage, na de lunch er een uurtje zeelucht snuiven, het water voelen, hoofden laten doorwaaien.

Marie (advocate) echtgenote van Christophe Bousquet wacht ons op, leuke vrouw, open, nuchter, humor, we kunnen het altijd goed met haar vinden. Ze vertelt dat Christophe’s vader, Jean-Claude die ook zijn huisje op het domein had, dit voorjaar relatief onverwacht is overleden. Hij was de oprichter van de AOC Languedoc en was er président van 1976 tot 2000. Hier op een filmpje (2015) te zien over zijn geliefde streek en wijnen:  http://www.languedoc-aoc.com/fr/jean-claude-bousquet-parle-de-la-creation-des-coteaux-du-languedoc

Alvorens te gaan proeven installeren we ons in de kleine, eenvoudige gite die ze voor stagiaires en familie hebben, Marc sliep er een week toen hij in 2014 druiven plukte. We maken een ommetje en zien met groeiende verontrusting hoe onvoorstelbaar droog het hier is. In tegenstelling tot het weelderige groen in de Rhône is de natuur hier nu eind juni al, verdord en geel….

Daarna tijdens het proeven in het oude knusse proeflokaaltje steekt Christophe van wal, inderdaad over de droogte die in feite al jaren aan de gang is: volgens de voorspellingen hebben ze in La Clape in 2040 het klimaat van Palermo (Sicilië) en in 2050 dat van Tunis…  Hij rekent voor dat de afgelopen twintig jaar de opbrengsten/rendementen met 25%-35% zijn gedaald, dat is ook zo bij boezemvriend Olivier Julien in de Larzac, die – dit jaar weer – eerder last heeft van nachtvorst in het voorjaar, hagel en hoosbuien op het verkeerde moment. Rendabel is het al lang niet meer, dicteert hij, en als président van de AOP La Clape en voorzitter van vereniging bio-boeren uit département l’Aude waarschuwt hij jonge starters zich goed af te vragen of dit vak überhaupt wel toekomst heeft met zulke onvoorspelbare opbrengsten. Nog een voorbeeld: het karakter van de wijnen verandert ook. Een grenache is de laatste jaren pas (fenolisch) rijp bij (een potentieel van) 16%…. Zijn er oplossingen? Laat rijpende druiven aanplanten, zo heeft hij drie jaar geleden in samenwerking met de INAO en universiteit van Montpellier een veldje nero d’avola (Sicilie) en assyrtiko (Santorini) aangeplant. In september eerste oogst, we zijn benieuwd. Verder zal men hoog (>300m) gelegen wijngaarden moeten zoeken zoals onze Jean-Baptiste Granier van Les Vignes Oubliées tien jaar geleden al deed. Ook zullen relatief vruchtbare, watervasthoudende bodems meer toekomst hebben dan de traditioneel arme wijngronden….

Ondertussen proeven we de toegankelijke, malse Épervier Blanc 2020; monumentale Centaurée Blanc 2019; Épervier Rosé 2020 (beter dan ooit, helaas uitverkocht); de florale Les Cades 2020; peperige Éperon (100% carignan) 2018 en waarlijk waanzinnige Épervier Rouge 2019 die binnenkort op de markt komt. Bij voorbaat en met klem aanbevolen…. We hebben het nog even over de tweede mise (botteling) van Les Cades 2019 (nu bij ons te koop) die we veel steviger, stoerder, meer echt La Clape vinden dan de zo verleidelijke, fruitgerichte eerste. Klopt zegt hij, de eerste bleek achteraf nog 3g (natuurlijk) restsuiker te hebben, wat nog op cuve was is uiteindelijk zomer 2020 uitgegist. Dat verklaart alles. De avond wordt laat, wordt zomaar nacht en is meer dan gezellig…, gelukkig hoeven we maar 15 meter te lopen om in ons bed te landen.

Zondagochtend na gezamenlijk ontbijt bijtijds naar Dominique Terrier (Dom&Terre) in het ruige achterland van de Corbières, even voorbij het beeldschone Lagrasse. Ontvangst is op zijn zachtst gezegd rommelig, Dominique moet die middag naar de Jura en is nerveus, er staat ook een stel tamelijk onbeschofte en lawaaiige kerels die een weekendje uit zijn te proeven. Op een gegeven moment keert de rust weder…  Fijn te zien dat het goed gaat met Dominique, hij had 30 december een hartaanval gehad en moest twee weken in het ziekenhuis verblijven. Uiteraard zijn we vooral nieuwsgierig naar wit 2020 (En Solo en En Duo) waar we vorig jaar zo’n succes mee hadden. Net als vorig jaar weelderige (laatpluk, geen sulfiet toegevoegd) wijnen die ondanks hun rijkdom niet zwaar overkomen. Voorkeur nu voor de Cuvée Solo (100% viognier), thuis beide nog eens proeven. Ook rood is aardig maar daar hebben we in de Corbières die van Deux-Anes voor. Goed nieuws: zoon Jules (23) komt na zijn wijnstages elders dit najaar officieel bij/met papa werken.

Na fijne, lange lunch (we hebben de tijd, ondanks reserveren is het wachten geblazen) op vol terras van La Petite Maison in Lagrasse. gaan we weer noordwaarts, naar de Larzac waar we morgen drie afspraken hebben. Prachtige, luxe slaapplek met zorgzame gastvrouw daar in hartje Larzac: Château de Jonquières.

Maandag eerst naar Les Vignes Oubliées van ami Jean-Baptiste Granier in Saint-Jean de la Blaquière, een kwartiertje rijden binnendoor. Hij heeft in the middle of nowhere een nieuwe kelder met proeflokaal en wat slaapplaatsen voor het gezin laten bouwen. Nog niet alles is af, maar het wordt mooi, je kan zien dat het door een goede architect is ontworpen. Het was geen probleem een lening bij de bank te krijgen lacht hij, in onroerend goed beleggen willen ze wel, het is in feite hún nieuwe kelder…

Wat een prachtige wijnen maakt onze J-B daar in de hoogte (300m-400m): chique, elegant, verfijnd, tot in de puntjes verzorgd zoals alleen Fransen dat kunnen. Ontstijgt zijn streek. Ook wit (mini-oplage) is erg fraai, een assemblage van grenache blanc, clairette en rousanne, hopelijk kunnen we er volgend jaar iets van bemachtigen. Languedoc Rouge ‘Autour du Cinsault’ 2020 (65% oude cinsault, 20% grenache, 15% syrah) is een pure verleider, als we snel zijn kunnen we er nog wat flessen reserveren. Dan zijn ‘grote wijn’: 2019 Terrasses du Larzac, geconcentreerd maar delicaat, aroma’s van tijm, pepermunt, rinse kersen. Prachtig: dit najaar in ons theater.

Daarna afspraak à midi op het terras van wijnbar/resto Le Mimosa in Montpeyroux met Florian Busch (Flo)en vriendin Paola Ponsich (Domaine Flo Busch). Leuk weerzien met Florian die na nodige omzwervingen besloot zijn Heimat aan de Moezel (Weingut Clemens Busch) definitief te verruilen voor een nieuw wijnleven in de Languedoc. Mooi eten op een prachtig mediterraan platanenpleintje. Service is traag, we hebben veel uit te wisselen, en plots slaat de clocher zestien keer. Oeps, tijd vergeten, we moeten nog proeven, de wijngaarden zien, en de kruidentuinen van Paola natuurlijk….

We lopen naar gehuurde cave, hogerop in het dorp het hele gamma door waarbij de 2^e (betere) mise van witte Lou Bragalou (grenache blanc) en Pierre Qui Rolle (70% vermentino met schilinweking) en rouge Heureux Qui Comme 2020 (70% carignan, 30 % grenache noir) eruit springen. We hobbelen nog een uurtje door de (grotendeels gepachte) wijngaarden, de meeste in de gemeente Jonquières en Saint-André-de-Sangonis, om tenslotte in hun eigen paradijsje te belanden met veldjes vol kruiden waarvan Paoloa o.a. essentiële oliën maakt, gearomatiseerde azijn, kruidentheeën, kappertjes in olijfolie… La Ruche qui dit oui. Ook een halve hectare eigen carignan hier.

Helaas moeten we afspraken bij Mas des Agrunelles in Argelliers (half uurtje rijden) en nabije Mas Bertrand (Saint-Saturnin) afzeggen het is veel te laat inmiddels en morgenmiddag moeten we alweer in de Jura zijn voor proeverij Ganevat episode twee….