Op wijnpad Jura-Bourgogne

Het oorspronkelijke plan, min of meer een kopie van onze rondje in 2022 met op zondag weg en dan maandag in de Jura proeven chez Jean-François Ganevat, dinsdag langs Germain, Carillon en Rossignol-Fevrièr in de Bourgogne, woensdag op de terugweg Ambroise aantikken, op het laatst bijgesteld omdat we eerst nog bij oude (76) BD-nestor Pierre Fenals van Maison en Belles Lies in Saint-Aubin een auto vol Bourgogne Blanc 2021 moeten retourneren. Wijn heeft een ‘casse protéique waarbij samengeklonterde (natuurlijke) eiwitten de wijn troebel maken, doet weinig af aan geur en smaak, behalve dat de wijn wel heel dik, bijna vettig overkomt. Pierre heeft ons dit voorjaar gelijk alles vergoed, wij beloofden bij een volgende bezoek zoveel mogelijk flessen terug te brengen, zodat hij de wijn alsnog kan klaren en filteren en weer verkopen. Het gaat in de Bourgogne natuurlijk om forse bedragen.

Entree bij La Villa Fleurie in Beaune

Dus het wordt zaterdag al en route naar de Bourgogne, en na het proeven bij Belles Lies zondagmiddag door naar de Jura rijden. We slapen in (voor ons nieuwe) hotel La Villa Fleurie net buiten het centrum van Beaune, door de nieuwe eigenaar met behoud van oude sfeer stijlvol gerenoveerd. Uitermate gastvrije ontvangst, dat maken we in Frankrijk wel eens anders mee. We eten (en drinken, 2021 Hautes-Côtes de Beaune Rouge ‘Orchis’ van Claire Naudin) goed in het sfeervolle La Table du Square aan de Boulevard Maréchal Foch (westelijk deel rocade). Zowel hotel als resto zeker voor herhaling vatbaar.

Château La Rochepot in de Hautes-Côtes de Beaune

Zondag: Marc wordt licht koortsig, snip- en snipverkouden wakker, verdorie, in al die jaren wijnreizen nog nooit gebeurd, maar het stralende winterweer geeft energie, we nemen de nostalgische, toeristische route naar Saint-Aubin, dus via Pommard, Volnay, met links Meursault, Monthélie, Auxey-Duresses naar La Rochepot waar we van 1985 tot eind jaren negentig onze vaste chambre d’hôtes chez Monsieur Pouleau hadden met uitzicht op het 12-eeuwse château. Vandaar via een binnenweggetje omhoog en langs wijngaarden weer omlaag en we zijn bij Belles Lies in Sint-Aubin.

We laden eerst de wijn uit, Pierre blij, wij blij. In de als altijd steenkoude (8 graden) kelder proeven we 2022 (nog niet op fles), royale (veel druiven, geen (valse) meeldauw) oogst eerste week september geplukt. De Aligoté is verleidelijk licht en zacht, heerlijk naturel. De Bourgogne Blanc nog wat réduit, boterig en goed vol. Prachtige Monthélie Blanc, fijn, mineraal en lang, wel piepjong nog, de Santenay Blanc Sous la Roche (kalkrijke zuidhelling) is ook al zo fraai, meer op het rijpe gele fruit (mango?), voller, weelderiger. Bij rood springen de Aloxe Corton (zwart fruit, floraal ook, lengte) en de Maranges 1er Cru (kersen, zwarte peper, mineraal) eruit, naast natuurlijk de superelegante Grand Cru Le Corton van 80 jarige stokken.

We willen lunchen in Meursault, maar alle restaurants blijken complets, het is ook verdacht druk op straat, vast een of andere feestdag, snel terug naar Beaune, waar we het laatste vrije tafeltje van uitpuilende huiselijke brasserie Le Béléna aan het Place de la Madeleine bemachtigen. Vriendelijke, snelle bediening, prima, vers, eenvoudig eten.

Daarna in alle zondagsrust in anderhalf uur binnendoor oostwaarts over mooie D-weg naar Lons-le-Saunier, prefectuur van de Jura, vandaar is het morgen nog kwartiertje rijden naar Ganevat. Onderweg nog even een lekker fris ommetje langs meertje bij Saint-Germain-du-Bois. ’s Avonds onwaarschijnlijk matig eten bij de overigens prachtige Grand Café du Théatre (uit 1847) in Lons. Het kan niet altijd feest zijn.

Maandag, in de ochtend nog vrij voor een tochtje door de natte sneeuw om kazen (comté, tomme du jura, beaufort…) te hamsteren bij Fromagerie Poulet in Hauteroche Granges-sur-Baume (met uitzicht op het idyllische Baume-les-Messieurs) en bij La-Fruitière-des-coteaux-de-seille iets ten noorden van Lons.

In het gelid, de Ganevatjes…

De Ganevats hebben begrepen dat het programma dat ze de afgelopen jaren hanteerden, van 10-16 uur non-stop proeven gevolgd door (wel erg) late lunch voor meeste proevers (wij incluis) toch echt iets te pittig is. En ook zonde, want als je halfweg middag eindelijk bij de grande finale kwam (de domeinwijnen die binnenkort op de markt komen) was het energie en brandstofniveau al lang in de rode zone beland. Dus geen laatste oogst (2023 in dit geval) meer proeven maar gelijk beginnen met wat (net) op fles is, betekent nog altijd 40 à 50 wijnen…

Maylis Bernard opent het wijnbal

Eega Maylis opent het bal met haar wijnen (Zeroïne), ze is monter en hartelijk als altijd, ze krijgt ook (terecht) met het jaar meer zelfvertrouwen, haar wijnen tonen steeds meer eigen karakter. Net als bij Fan-Fan zelf alles zonder enige toevoeging, ook nul komma niets sulfiet. De vinificatie is wat anders en de origine van de druiven in de meeste gevallen ook. Bij haar wel eerst proeven van het vat voor een eerste indruk van 2023, sommige proevers – we zijn met zijn zevenen – waaronder een jonge sommelier van Pic in Valence (drie sterren Michelin) hebben de kelder(s) nog nooit gezien. De rest van de middag proeven we binnen aan de lange, lange tafel waarop straks meer en meer flessen zullen verschijnen… Ganevats rechterhand (sinds twee jaar) Jocelyn Broncard opent de flessen, becommentarieert en dirigeert. Gaat hem aardig af, maar we missen de details af en toe, en de maître zelf. Hij komt zo, fluistert Maylis. Heureusement. Onmogelijk (en vast ook saai) om álle geproefde wijnen hier te bespreken, we noemen de belangrijkste en de uitschieters. We beginnen, net als soms in de Bourgogne met rood, en dan pas het (krachtiger) wit.

2022 JuPi Vin de France Rouge (Zeroïne) van 100% pinot noir uit de Jura uit wijngaard Grusse. Fraai, sappig, elegant, fijn mineraal en verticaal; 2022 De Toute Beauté (A&JF Ganevat) van vooral gamay uit zuiden Beaujolais. Heerlijk fruit, aards en volzacht. Fijne glou-glou, zonder rafelrandjes; 2022 J’en veux encore (A&JF Ganevat), veel oude gamay uit Fleurie. Meer finesse, wendingen, lengte; 2022 Trousseau Plein Sud (Domaine Ganevat), spannend, elegant, oriëntaals kruidig, een sprookje uit duizend-en-nacht; 2022 Pinot Julien (Domaine Ganevat) fijn, diep en lang.

Dan komt een imponerende serie wit, alle net voor de oogst in augustus gebotteld. 2020 Côtes du Jura Blanc La Gravière (A&JF Ganevat) oude stokken chardonnay, drie jaar zonder interventie of toevoeging sulfiet opgevoed. Niet geklaard of gefilterd. Open, rijk, creamy, comfortabel. 2020 Côtes du Jura Blanc Montferrand Chardonnay (A&JF Ganevat), wijngaard bij Beaufort, voller, rijker, krachtiger, iets minder verfijnd. 2020 Côtes du Jura Blanc Montferrand Savagnin (A&JF Ganevat) kruidig, broodgist, lychees, spannend! 2020 Côtes du Jura Blanc La Barraque Savagnin (A&JF Ganevat) fijn elegant, geschakeerd, finesse, mineraal, minder op de power dan de Montferrand. 2019 Côtes du Jura Blanc Orégane (Domaine Ganevat) van chardo en savagnin, wat exotisch, elegant, toegankelijk volzacht, intrigerend als altijd. 2019 Côtes du Jura Blanc Chamois du Paradis (Domaine Ganevat), gepacht (contract liep af in 2020) perceel bij Vercia, echt heel mooi en fijn. Witte perzik, lengte. Meer kracht en zuren in 2019 Côtes du Jura Blanc Florine (Domaine Ganevat) wortelechte chardonnay uit 1986 in de Chalasses-wijngaard, subtiel oxidatief, mineraal, nergens overpowerd.

De legendarische witte domeinwijnen, oogst 2019 is net na vier jaar opvoeding zonder enige interventie of toevoeging, ongeklaard, ongefilterd gebotteld.

2019 Côtes du Jura Blanc Chalasses Vieilles Vignes (Domaine Ganevat) chardonnay uit 1902. Heel compact, vol-elegant, gesloten, ook licht oxidatief van stijl, enorme lengte. 2019 Côtes du Jura Blanc Grands Teppes Vieilles Vignes (Domaine Ganevat) chardonnay uit 1919, ruim een eeuw oud dus. Kracht van grand cru, het vierkante ongenaakbare. Iets volatiel, volume, in finale land je op de roche mère, de moederrots. 2019 Côtes du Jura Blanc Sous la Roche Savagnin(Domaine Ganevat) wortelechte stokken op steile zuidhelling bij domein: een plaatje, elegant, kabbelende finesse, pure verleiding. Maar waar is de Magnum 2019 Côtes du Jura Blanc Marguerite  (van oude chardonnay variant melon à queue rouge van rond 1890)? We moeten Jocelyn er zelf om vragen… Kennelijk wordt er door de nieuwe eigenaren (maar wie dat op dit moment echt zijn, blijft onduidelijk) wat zuiniger gedaan met de flessen. Medeproevers blij met ons verzoek, een dijk van een wijn in 2019 die Marguerite. Hè hè, daar is Fan-Fan zelf dan, fijn en hartelijk weerzien, zoenen, omhelzen, hij is moe, merken we als hij naast ons komt zitten en mij (MC) vraagt hoe het ‘mon petit lapin’ gaat. We proeven samen sommige wijnen nog een keertje, geen straf. Ook zus Anne komt binnen, zij vertrouwt Tjits toe dat broer Jean-François haar ondanks zijn vermoeidheid, vaak tot wanhoop drijft met zijn bij vlagen ongebreidelde energie en plannen. Prijzen iets maar niet veel gestegen, allocatie hoeveelheden nog niet bekend. Belangstelling kunt u aangeven via onze website.

Met Fan-Fan en zus Anne proeven en praten we nog even na

Maandag: nu voelt Tjits zich helemaal niet lekker, maar de reis gaat verder, en rijden terug naar de Bourgogne om precies op afgesproken half elf bij Jean-François Germain in Meursault te arriveren. Dochter Lucie (24) mag dit keer, onder mild toeziend oog van papa, zelf de pipet hanteren. Het is gelukkig (relatief) niet al te koud in de kelder. Net als bij Belles Lies proeven we vooral 2020 (nog niets op fles, rood wel binnenkort), ze hebben vroeg geplukt, het meeste de laatste week van augustus, behalve de Aligoté waar we mee beginnen, die ging pas 7 september aan de schaar. Open, toegankelijk, zuiver en fris. De Bourgogne Blanc, net sur colle (klaring met bentoniet en caseïne) is heel gesloten, wel ouderwets veel volume en kruidigheid. Bij de andere witte wijnen is bij sommige vaten de malo (malolactische ) gisting niet voltooid, soms zelfs niet eens begonnen, J-F weet nog niet wat hij er mee gaat doen, wijnen hebben in 2022 weinig appelzuur dus aan de smaak zal het niet veel veranderen. De Meursault 1ers crus Poruzot (rond en rijk), Les Charmes (subtiel en lang) en Perrières (mineraal, krachtig) tonen al hun grote klasse. Lijkt 2022 op 2018? Nee, 2022 is ook een grote ‘schone’ oogst maar is toch geconcentreerder en minder rijk aan alcohol.

Zo vader, zo dochter…. (al lijkt die meer op haar moeder, Sophie Jobard)

Dan les rouges, J-F is er content mee, ils sont encore plus beaux. We proeven waarom: zachte, innemende Bourgogne Rouge met fijn opwekkend fruit. Krachtige Chassagne-Montrachet Rouge waarin we naast zwart fruit ook rozenblaadjes ruiken. Clos des Mouches (volzacht, gekonfijt fruit) en aristocratische Beaune Bressandes zijn helemaal zichzelf in 2022: fraai. Ook de nieuwe (2e oogst) Savigny Les Beaune 1er Cru Gravains van perceel uit 1976 mag er zijn, wat stuurser maar fijn en mineraal, voor Germain-fans zeker om kennis mee te maken. We krijgen ook een eerste indruk van 2023 , weer een zon-getypeerd jaar, maar toch duidelijk weer anders.

Allemaal blij met oogst 2022

Bij Tjits is de pijp nu echt leeg, zelfs een kopje bouillon bij de snelle lunch in Meursault wil er niet in. Marc gaat alleen bij Rossignol-Février proeven. Oogst 2022 is klaar om begin december te worden gebotteld. Papa Frédéric kletst zoals als altijd non-stop, zoon Valentin, meer timide, antwoordt alleen als ik hem expliciet iets vraag, hij oogt wel met het jaar volwassener, zelfverzekerder. Druiven werden eerste week september geknipt, week later dus dan bij Germain. De ‘basis’ Bourgogne Rouge (diverse perceeltjes in de gemeente Volnay) is nu al plezierig met donker fruit en goede vulling. De Maison Dieu (historische wijngaard in Pommard) is beduidend krachtiger, rijker, fijner, meer voor de lange termijn. Volnay Vieilles Vignes (zeven perceeltjes) is uiteraard nog een stap hoger, iets meer hout, grip en goede lengte. Volnay Clos de la Cave (akker midden in het dorp, omringd door 1ers crus) blijft onze favoriet, finesse, dat zwarte, aardse, koffie-achtige van echte volnay, de zachte finesse. Pommard Les Petits Noizons Cuvée Valentin; Volnay 1er cru Carelle Sous La Chapelle en de ster van de kelder Volnay 1er Cru Robardelle zijn nog fijner, ook prijziger en beperkter.

Vader en zoon Rossignol etiketteren zelfs de monsters, comme il faut.

Tjits is wat bijgekomen na een tukje in de auto, we kunnen samen naar vedette (tegen wil en dank) Jacques Carillon die de eerste keer in 1985 net zo’n verlegen broekie was als Valentin Rossignol nu. Druiven 2022 zijn laatste vijf dagen van augustus geoogst. Jacques kwalificeert karakter en kwaliteit entre 2018 et 2020. Puligny Villages: klassiek, getypeerd met groene appeltjes, volle elegantie, helder en schoon. 1er Cru Champ Canet zachter, voller, fijnere zuren, Les Perrières groener, compact, volume, enorme lengte. Les Referts heel rijp, breed, subtiele zuren, nog iets meer finesse en lengte? Bienvenues-Bâtard is de overtreffende trap in alles: alcohol, zuren, verfijning, kracht en complexiteit. Een kostbare droom. We eten en slapen net als in juni goed net buiten Nuits Saint-Georges in La Gentilhommiere  dat twee jaar geleden van eigenaar wisselde, fijne, rustige plek, attente bediening, goede chef, wederom aanbevolen.

Gelukkig in de warmte, aan tafel proeven bij Francois Ambroise

Woensdag: laatste bezoek van mini-trip is aan François Ambroise in Prémeaux. Maar eerst nog chocolatier Olivier Bourau  in Nuits Saint-Georges overvallen om lekkers voor de feestdagen in te slaan. François heeft gelukkig net als vorig jaar van (bijna) alle wijnen een flesje afgetapt, dat proeft stuk makkelijker, sneller en aangenamer aan tafel naast de kachel in plaats van in de waterkoude kelder. Pluk 2022 hier vanaf 4 september, ruime oogst van goed rijpe druiven, iets meer nieuw hout dan laatste jaren omdat wat nieuwe vaten van minieme oogst 2021 ‘over’ waren. De wijnen kunnen het hebben, zo blijkt. We beginnen met rood. De meest interessante zijn de royale ‘gewone’ Bourgogne Rouge  op het fruit met de specerijen van een echte Nuits, voor zijn prijs nog altijd geweldig. Verrassend is de Hautes-Côtes de Nuits Rouge, van eigen aanplant bij Magny les Villers, zelfde ijzerhoudende klei als in Nuits. geeft dat kruidige en impressie van grafiet, maar hier met frissere zuren. Oplage 2000-2500 flessen, eenmaal op fles nog eens terug proeven en bij wederom goed bevinden: reserveren! De Bourgogne Rouge Cuvée Vieilles Vignes zal meer tijd nodig hebben, compact en rijk, spicy, hout nog aanwezig.

Bij de dure, chique rouges springen de Nuits Saint-Georges Vieilles Vignes (80+ stokken, onder 1er cru Les Saint-Georges) en 1er Cru Les Vaucrains eruit. Glazen en mond spoelen en door naar wit. In al zijn simpliciteit imponerende Aligoté (80+stokken, bij het spoor), toegankelijk, fris en rond. Al op fles, dus bestellen maar.  Bourgogne Blanc (stokken door opa aangeplant) is totaal anders dan groen-frisse 2021, deze is rijk en zacht, met hint van honing, perzik en butter scotch, jong al verleidelijk. Hautes-Côtes de Nuits Blanc is verfijnder, frisser en eleganter, maar nog jong, meer iets voor (vanaf) najaar 2024. Het is al bijna midi, hoogste tijd om naar huis te rijden, dat gaat redelijk vlot ondanks een uur lang natte sneeuw tussen Luxemburg en Luik, tegen de tijd dat we Eindhoven naderen, blijkt gemelde lange file daar inmiddels opgelost. Ondanks het af en toe niet helemaal in proefvorm te zijn geweest, tevreden over de bezoeken en de kwaliteit (naast de kwantiteit…) van Bourgogne 2022, Jura wit 2019 en rood 2022. Meeste van de hier besproken wijnen komend voorjaar in dit theater…