Op Wijnpad

Op het programma o.a. Dauvissat en Pico in Chablis; Jean-François Germain én zijn broer Eric, gérant van Domaine Vincent Girardin in Meursault; Combier in Crozes; een potentiële nieuwkomer in Costières de Nîmes; door naar de Languedoc voor Pech Redon, Clos Marie, Florian Busch en Olivier Jullien met nog een uitstapje naar de Roussillon waar BD-expert Georg Meissner een kleine wijngaard heeft. En dan terug via la famille Fleuriet in Sancerre. Vuurdoop voor de nieuwe hybride-auto, blij dat we niet voor 100% elektrisch hebben gekozen, dan ben je vrij kansloos op het Franse platteland, zoals zal blijken.

Eerste etappe, woensdag 15 mei naar Chablis, naar Vincent Dauvissat

In alle doordeweekse verkeersdrukte en files bij Brussel, via Charleroi recht naar beneden richting Reims, Troyes en vandaar in rust, dak open, binnendoor via Chaource, Épineuil, Tonnere naar Chablis. Nog even tijd om ons in luxe chambre d’hôtes www.chablis-gueguen.fr te installeren Ouderwets ongastvrije ontvangst… maar het gloednieuwe appartement is mooi, ruim en van alle gemakken voorzien.

Als we tegen zessen richting Rue Emile Zola (3 minuten) naar Vincent Dauvissat lopen, komen we hem onderweg al tegen op de fiets nog even een boodschap aan het doen, uitbundige, joviale begroeting, ah mes chers amis, dikke kussen. Dat is niet altijd zo. Even later in de kelder vertelt hij dat hij na drie maanden ondraaglijke pijn en slapeloze nachten van lage rug hernia, drie weken geleden is geopereerd: en weg pijn, weg ellende, en Vincent – viervoudig opa inmiddels – doet alweer wat hij zo graag doet: werken in de wijngaard, al hebben de artsen hem dat ontraden. Vooraf zien we ook kinderen Ghislain en Étiennette nog even die net terugkomen uit de wijngaard in Irancy.

We proeven ruime oogst 2023 van het vat, opmerkelijk open in dit stadium: de petit chablis, chablis. 1ers crus Sechet, Vaillons, Montée de Tonnère, Forest al helemaal hun zo getypeerde, mineralige zelf. De grands crus Les Preuses en Les Clos zijn magnifiek. Daarna volgt dezelfde serie maar dan uit 2022, op fles. De wijnen staan al een paar dagen open, maar geen punt chez Dauvissat des te beter proef je de kern, de bodem. We eten eenvoudig, en drinken goed, zeer betaalbaar in Le Maufoux pal tegenover onze kamer.

Dag 2 Thomas Pico en door naar Meursault.

Op naar Thomas Pico van Pattes Loup in Courgis. Hij heeft vooraf  gewaarschuwd dat hij aan het bottelen is (Vent d’Anges 2022) en niet zoveel tijd heeft om van het vat te laten proeven. Maar hij neemt natuurlijk wel een half uurtje voor ons. Belangrijkste: de hagelschade van twee weken geleden valt  – net als bij Dauvissat – relatief mee, hooguit 20%. Als het daar bij blijft dan is dat met grote oogsten 22 en 23 nog in de kelder, geen ramp.

We proeven eerst met rechterhand Valerie op fles Chablis 22, Chablis 20, en de ieder met eigen karakter even royale als geniale 1ers crus Beauregard 19 en Butteaux 19. In de cave, terwijl de bottelmachine doorklingelt nog paar wijnen uit 2023, alle (nog) behoorlijk reductief nu, niet makkelijk te beoordelen. Terug in de caveau aan de bar opent Thomas zijn Irancy 2022, jonge stokken, maar wel al getypeerd, klein dropje, fijn zwart fruit, elegant en zoutig. Bijna vergeten: vanaf oogst 2021 zijn de wijnen Demeter (biodynamisch) gecertificeerd. Een stap naar nog beter, nog meer glorie.

Snel door naar Meursault, naar Jean-François Germain. Onderweg als lunch een reusachtige cougère vooruitziend vanochtend vroeg al in Chablis gekocht. We komen mooi op tijd aan, alvast spullen op kamer zetten? We hebben luxe (en prijzige) kamer in hartje Meursault geboekt, praktisch want alleen hier afspraken rest van de dag. Maar ook bij deze B&B www.clossaintjacques.fr is gastvrijheid, enige souplesse ver te zoeken, Non impossible aldus de propriétaire:  regardez sur notre site: après 17.00. Dan niet… Bij Jean-François Germain zo meer tijd om rustig 2023 te proeven, al is dat lastig bij sommige wijnen omdat ze in dit stadium nogal wat eiwitten bevatten die voor een bijna vettig mondgevoel zorgen. De aligoté is al bijzonder aimabel, net als de gewone bourgogne blanc, van de meursaults springen (nu) de Limozin en Poruzot eruit. Ook de (witte) chassagne Morgeot is net als de afgelopen jaren groots: krachtig, rijk en energiek. Rood 2023 is aan de rijke kant, maar daardoor juist nu al buitengewoon charmant. De bourgogne rouge betovert met zijn zachte, twinkelende bosfruit; de chassagne (stokken 70 jaar) is (letterlijk) machtig mooi; savigny 1er cru elk jaar beter, verfijnder; Beaune Bressandes helemaal zijn aristocratische zelf.

Sommige witte 1ers crus 2022, zoals de magistrale Meursault Charmes worden pas eind oktober gebotteld omdat de malo nog niet helemaal voltooid is. Maar die zal weer op gang komen als de temperaturen stijgen (het is nu maar 15 graden, zoals hele lente al, te fris en nat). Ter afsluiting nog Clos des Mouches 2022 op fles (komt dit najaar, op intekening) en de witte Chassagne 1er Cru Morgeot 2015 van het perceel Fairendes. Begint op stoom te komen, rijke geur met caramel, rijp exotisch fruit, veel kracht en lengte. Geen spoortje vermoeidheid, wel getypeerd door warme, geconcentreerde jaar. Verschil 2022 en 2023? J-F: niet groot, ruime, zon getypeerde jaren, maar ik vind in 2022 rood misschien iets beter, getypeerder en in 2023 juist wit door de frissere zuren.

Daarna gaan we naar (jongere) broer Eric Germain, de gérant (sinds 2012) en wijnmaker (sinds 2002, hij is oenoloog) van Maison Vincent Girardin, net buiten Meursault. Het stond al jaren op het program maar door altijd weer bezoeken aan leveranciers, en gehaast zijn,  kwam het er maar niet van. Maar nu nemen we er de tijd voor, Eric ook zoals zal blijken…. We kennen hem al sinds 1986 toen hij nog le petit Eric was, later toen Marc in 1996, 1997 en 1999 een paar dagen bij zijn ouders en inmiddels al meewerkende broer Jean-François meeplukte, was al duidelijk dat Eric zijn eigen weg wilde gaan. Het weerzien is hartelijk en gelijk vertrouwd. Eerst een korte uiteenzetting over het domein waar hij voor de productie van 400.000 (!) flessen verantwoordelijk is, afkomstig van 32ha waarvan 17 in eigendom. De eigenaren geven hem volmacht om percelen te kopen, biologisch te werken en naar eigen inzicht de wijnen te maken.

Eric trapt zoals vaker in de Bourgogne (en Jura) af met rood. Een fraaie serie: een toegankelijke Bourgogne Rouge, dan Volnay; Pommard, Chassagne 1er cru Rouge Fairendes (waar broer Jean-François juist wit heeft staan); Beaune 1er Cru Clos-des-Aigrots; Volnay 1er Cru Santenots en Clos des Chênes, alle uit 2020, puur en getypeerd, veel minder make-up dan voorheen toen Vincent Girardin zelf (hij verkocht het domein in 2012) het voor het zeggen had.

We komen even op adem (het is al half acht), en gaan vrolijk door met wit…: 2020 Meursault Les Casse-Têtes; Meursault Blagny; Meursault Perrieres; Puligny-Montrachet Les Combettes; Chassagne-Montrachet Le Cailleret, alle nog piepjong; imposante Corton-Charlemagne; en nu in volle bloei staande 2014 Bienvenues-Batard-Montrachet en 2013 Chevalier-Montrachet. In een paar uur onze database Bourgogne bijgespijkerd… Geweldige proeverij: merci beaucoup  Eric et à la prochaine,  à Meursault ou bien à Baarn, waar hij ooit in gezelschap van zijn ouders zijn eerste biertje dronk… Deze anekdote vertelde hij later die avond aan tafel in Le Maufoux in Beaune en vanwaar hij ons heel zorgzaam ook nog naar onze kamer in Meursault terugbracht. Voor verkoopadressen wijnen Vincent Girardin in Nederland: Karel de Graaf Bourgogne agenturen (bourgogne.nl)

Dag 3 door naar het zuiden

Het ontbijt wordt geserveerd in stijlvol, klassiek Frans ingerichte grote, hoge, 18e-eeuwse huiskamer. Tafel staat helemaal vol met allerhande schaaltjes en bordjes, Madame komt toelichting geven, tegenspraak wordt niet geduld. Het is ontbijt met een thema…net zoals de grote Franse chefs dat altijd deden. Wat het thema is wordt al snel duidelijk: noten en zaden, over en in alles: de broodjes, de fruitsalade, de yoghurt, le fromage blanc… Laat Tjits nou een allergie hebben voor noten en zaden… Madame komt nu echt op stoom: dan had je dat van te voren moeten zeggen, non, ik heb niets anders. Ook geen croissant of gewoon stukje baquette, een sinaasappel? Croissant? Ze briest: weet je hoe ongezond een croissant is? Een Parijse uitvinding, hier eten we traditioneel Bourgondisch!

We geven het op en vertrekken zuidwaarts, naar Domaine Combier in Crozes-Hermitage. Half een zijn we eindelijk Lyon voorbij, pfff toch vaak een hele bevalling of je nou de tunnel neemt of buitenom rijdt, maar het begin van het Franse zuiden is bereikt, het zonlicht en de platanen. Als we bij Tain L’Hermitage de A7 verlaten, hebben we nog tijd voor een snelle lunch bij Auberge Monnet, idyllisch gelegen aan de Rhône bij La Roche-de-Glun, hippe no-nonsens tent, zichzelf afficherend als ‘’cuisine militante produits bruts circuit court. Vins biody & vivants🍇caviste’ . Ideaal ook omdat het vandaar maar 5 minuten rijden is naar David Combier.

We komen niettemin wat te laat (lekker eten, lekkere natuurwijnen…) en moeten hem zoeken in de kelder waar hij net een groep van tien ‘amateurs’ rondleidt. Die kennen we natuurlijk al sinds jaar en dag, maar nog niet de nieuwe speciaal voor de witte wijnen bijgebouwde, waarin onder meer een heel peloton wineglobes (soort van glazen fusten) waar o.a. de Crozes-Hermitage Blanc Cap Nord (50% roussanne, 50% marsanne op rijpt. Proeven (op fles) doen we boven in de caveau, de groep schaart zich om de bar, wij zitten rustig aan tafel om notities te maken, David serveert en becommentarieert.

Bijna hele gamma gaat open, wat een heerlijke, sappige wijnen zijn het toch! Geen fruitige wijnen, maar wijnen met fruit, zoals we al in 1993 concludeerden. Super verleidelijke Domaine Blanc 2023, fijn, energiek, weldadig zacht, abrikoos als van een condrieu maar dan frisser, opwekkender. De nieuwe Blanc Cap Nord 2022 (oplage 1200 fl.) heeft meer kracht, volume. Als altijd imposant de zeldzame 2022 Clos des Grives Blanc (100% roussanne, 70+ stokken), massief nog, kelderwijn. Bij rood is de 2023 Cuvée Laurent (syrah van alle terroirs, opvoeding op betonnen eieren) een exemplarische crozes, zalig zwart fruit, veel sap, wat jodium en lapsang souchon, zacht en fris, onweerstaanbaar. Domaine Rouge 2022 is stuk serieuzer, verfijnder, compacter. Mag nog even de kelder in. Clos des Grives 2022 is geconcentreerd, stevig, rijp fruit, postuur van een cornas dit jaar. Kelderschat. Ondertussen is ook papa Laurent, biopionnier en boegbeeld van de appellation Crozes-Hermitage binnengekomen om even bij te kletsen, fijn, we kennen elkaar al dertig jaar, hebben al een en ander samen meegemaakt. Hij is zichtbaar trots op zoon David, en terecht.

Nog een etappe te gaan vandaag, die naar Lafare in de Vaucluse vlakbij Ferme Saint-Martin. Het is vrijdag eind middag vlak voor Pinksterweekend, na paar embouteillages rond Valence, rijdt het daarna goed door, en arriveren we nog voor zevenen in onze Pinksterverblijf midden in de Dentelles de Montmirail bij Au Soleil du Bonheur , kleine maar fijne chambre d’hôtes waar we ook vorig jaar verbleven. Goed slapen, rust, zo de natuur in kunnen wandelen en heerlijk buiten ontbijten gegarandeerd.

Dag 4: Marché de Sainte-Cécile-les-Vignes, ontmoeting in Lafare.

Na drie reis/proefdagen vrij op Pinksterzaterdag. Fris voor de tijd van het jaar hier, onweerswolken naderend. Na het petit déjeuner sur la terrasse (vest aan, wel zonnetje) met uitzicht op wijngaarden en les Dentelles, gaan we naar Sainte-Cécile-les-Vignes, knus Provençaals dorpje waar we altijd door heen rijden komend van A7-afslag Bollène. De zaterdagmarkt wordt alom aanbevolen. Met reden, veel keuze aan fruit, groenten, kruiden, kazen, olijven, olijfolie, zeepjes, Provençaalse stoffen en aardewerk, naast de eeuwige kramen met allerhande (on)handige keukenapparaten en matrassen en promotion. ‘s Zomers moet het hier qua drukte niet te doen zijn, nu nog net goed, al is het zo vol dat alleen buiten het dorp parkeren nog mogelijk is. Het terras en de plezierige, amicale bediening van Café La Commerce voelt helemaal als (even) vakantie.

Terug in Lafare proeven we eerst de (open) wijnen/monsters van de afgelopen dagen terug, dan – de magen knorren – om de hoek naar Bistro de Lafare waar we hoe (niet) toevallig de familie Jullien treffen, Thomas, Sophie, de twee kinderen en de jonge voormalige stagiaire (naam vergeten..) die nu  toegevoegd aan de equipe voor de commerce, en het op domein ontvangen van, en laten proeven (en verkopen) aan de vele dagelijkse bezoekers. Les Jullien zijn druk bezig met de voorbereidingen van het grote feest morgen, ze verwachten 100 gasten, belangrijkste: als het maar droog blijft… Er zijn morgen ook (natuur)wijnen van andere domeinen te proeven, Thomas heeft tien vigneronnes , wijnmaaksters uitgenodigd, oa: Lapierre, Breton, Clos Fantine, Elodie Balme Leuk, leuk, we hebben er zin in. De rest van de zonnig frisse middag, lekker lezen in de tuin (Simenon herontdekt!) en een prachtige wandeling door betoverende Dentelles waar de brem vlamt als nooit te voren.

Dag 5: op een mooie Pinksterdag, feestelijk proeven bij Ferme Saint-Martin

s’ Ochtends tijd voor wat boodschappen, flaneren en un petit café in wielrennersdorp Malaucène aan de voet van de Mont Ventoux. Mooie kronkelweg binnendoor via droomdorpjes La Roque-Alric en Le Barroux. Tweede helft middag naar Suzette, daar nog verder omhoog om La Ferme Saint-Martin op 450m hoogte te bereiken, we komen er sinds 2006, Marc plukte er in 2010, Tjits logeerde er in 2014. Het domein bestaat 60 jaar, opa Aimé bottelde zijn eerste eigen wijn in 1964. Dát moet gevierd worden. En wel vandaag…. Vooraf houdt Thomas een praatje voor de gasten (die op tijd waren) vanaf het bordes met onwaarschijnlijk mooi uitzicht (zelfs met gesluierde hemel) over de natuur, wijngaarden, Suzette en Mont Ventoux vertelt hij de geschiedenis van La Ferme, wijst hij zijn wijngaarden aan, de verschillen daartussen, licht zijn visie op wijn maken toe. Dan is het tijd om binnen au caveau te proeven, de tien gastdomeinen hebben hun eigen wijnton of tafeltje gekregen om hun wijnen te presenteren.

We beginnen bij Thomas zelf, die staat achter de bar, we hebben nog geen 2023 van hem geproefd… Côtes-du-Rhône Blanc Carlina met in 2023 ook wat vermentino en carignan blanc naast roussanne (met wat schilinweking) en clairette, grenache blanc, net op fles, nog gesloten, maar wel goede bite en wat meer zuren dan in 2022. Bij rouges 2023 (grote oogst) zijn Ventoux La Gérine en Côtes-du-Rhône Les Romanins, beide van een aanstekelijke luchtigheid en fruit die goede natuurwijnen kenmerkt, end an met de kruidigheid van hier. Op fles verder 2022 Ventoux Sur le Cailloux, Beaumes-de-Venise Rouge Les Terres Jaunes en uit 2021 Cuvées Diapir (met 30% counoise) , Constantia en Le Saint-Martin. Buiten serveert Thomas later nog een verticale serie wit (2004, 2005, 2007, 2012, 2015, 2019) om te laten zien hoe mooi en fris witte côtes-du-rhône kan zijn en blijven, zelfs zonder of met maar minimaal sulfiet, en niet aangezuurd zoals de meeste.

Van de wijnen op andere tafels springen vooral de morgons van Lapierre eruit, niet verrassend natuurlijk maar leuk om Marie Lapierre eens rustig te spreken. In Nederland bij Vleck . Dan begint het feest met op het terras/bordes een groep blazers die met afwisselend vrolijke dan weer melancholieke noten voor extra sfeer zorgt, de wijnen doen de rest, de eerste magnums (van Saint-Martin en de gastproducenten) worden ontkurkt… en we kunnen – er is voor 100 man/vrouw gedekt – een plaatsje zoeken aan een van de lange houten tuintafels. Rond 21.00 uur houden we het voor gezien, we moeten nog de auto in, spuugbakken zijn er niet… en morgen, tweede Pinksterdag is voor ons gewoon een reis/proefdag.

Wordt vervolgd…