Rondje Jura-Bourgogne

VinoDag 1: 100% Ganevat

Als we vlak voor Beaufort de afslag Rotalier nemen, een langzaam omhoog draaiend landweggetje, worden we gevolgd door nog twee auto’s, en voor ons rijdt er nog een. Ongetwijfeld medeproevers straks, Ganevat combineert de laatste jaren proeverijen voor zijn importeurs met die voor cavistes, sommeliers, journalisten en andere wijnpelgrims die op de wachtlijst staan. Begrijpelijk – het kost de Ganevatjes ook een hele dag – maar niet ideaal…. Een bont gezelschap dit keer. man/vrouw of tien, de meesten de hele tijd rokend (we proeven eerste uren vooral buiten) en meer met zichzelf dan de wijnen bezig, we zijn de enigen die vragen stellen, druk notities maken. Nog een andere echte prof: zijn Spaanse importeur, een restaurateur uit Barcelona.

We beginnen in de (eigen) kelder van Maylis, vrouw van Fanfan (J-F), die weliswaar gecoacht door hem, haar eigen (stijl) wijnen maakt onder de naam Zeroïne, dit van in Elzas, Beaujolais en Jura gekochte (biologische) druiven. Met het jaar beter, zoals blijkt uit enkele prille 2022 die we uit het vat proeven. Ondertussen stelt J-F ons voor aan de jonge Jocelyn Broncard die zijn rol in de kelder(s) de komende jaren geleidelijk moet gaan overnemen, een oenoloog eerder werkzaam bij Domaine Rolet in Arbois, hij oogt sympathiek, bescheiden en vooral leergierig. Dat moet ook als tovenaarsleerling.

Dan gaan we buiten – het is grijs, kil maar niet echt koud – verder proeven met een hele serie (later nog te assembleren) rood 2022 van handelshuis Anne & Jean-François Ganevat (o.a. twee mooie pinot noirs, de een uit Mâcon, de ander uit de Elzas) en aristocratische gamay uit Fleurie) , en daarna dat van eigen domein waarvan (nu) de Plein Sud (trousseau) en alle pinots (Grands Teppes, En Billat, En Jullien) eruit springen met hun pure, ongegeneerd energieke fruit. Wat een wijnen.

Het loopt inmiddels tegen tweeën, tijd voor het echte flessenwerk, maar dan binnen aan de lange houten tafel waar de houtkachel brandt, de oven gevuld met aardappels in de schil en paar kloeke, te smelten Vacherin Mont d’Or kazen voor de late lunch daarna. We blijven nog even bij rood met eerst weer de wijnen van Zeroïne, maar dan 2021 sinds oktober op fles. GaGa (100% gamay) is opwekkend, fruitrijk, plezierig vegetaal, zoals 2021 betaamt, PiGa (pinot, gamay) is voller, de mooi lichte oranje PiRi (pinot, riesling) serieuzer, complexer. We gaan vrolijk door met rood 2021 van Anne & Jean-François met o.a. La Croix de Bataille; Poulprix; Toute Beauté; Madelon (met 30% syrah dit keer); J’en veux encore ; de rijke (want 2020) Mon Rouge. Van eigen domein maar één rode wijn door ellendige nachtvorstschade, alle (verschillende soorten) druiven van alle perceeltjes (8 hl/ha..), naam: L’Enfant Terrible du Sud, nu al een collectors item, score Revue du Vin de France 95/100… Eindelijk wit dan, een enorme reeks met in het voorprogramma de onderhand bekende Jura-wijnen (Les Cèdres, Les Graviers, Montferrand etc…) van handelshuis, jaargang 2019, na drie jaar opvoeding (hout of amfora) zonder sulfiet op fles. Zie het als de voorlopige line-up van de afspeellijst voorjaar 2023…

Van eigen domein is (deel…) 2018 nu ook op fles: Orégane (savagnin+chardonnay); Grusse en Billat; Florine (heel rijk); Grands Teppes (finesse) ; Chalasses VV (subliem), Marguérite… Er komen nog wat oxidatief gemaakte op de inmiddels gedekte tafel, zoals 2019 Savagnin Sous la Roche en Château Chalon 2016. Fanfan heeft er schik in, straalt relaxt, knuffelt eega Maylis, zus Anne en haar dochter Clémence die ook op domein werkt en trekt nog een double magnum (3L) van Trousseau Plein Sud open. Mooi besluit van een wederom mooie, intensieve, warme wijnfamiliedag in bedevaartgehucht La Combe waar de Ganevats al zes generaties lang wijn maken.

Dag 2: Germain, Carillon, Rossignol-Février en een onverwacht bezoek

Eerst nog in kleine anderhalf uur rustig binnendoor van Lons naar Meursault rijden, verademend even geen autoroute, maar relaxt over D-wegen door de (oude) provincie Bresse, langs lege graanvelden, weilanden met her en der een plukje koeien, bossen, uitgestorven dorpjes waar wel al op grote plakkaten le marché de Noël en/of de volgende vide-grenier wordt aangekondigd.

Om 10.30 precies zijn we bij de immer opgeruimde Jean-François en Sophie Germain. Blij met goede, ruime oogst 2022, na qua hoeveelheid dramatische 2021. Gelijk maar de ondergrondse in, daar is het bij uitzondering nu warmer dan buiten, winterjassen kunnen uit. Wat ging er in de Bourgogne mis in 2021? Het laatste weekend maart was het boven de dertig graden, de druivelaars liepen vrolijk uit, te enthousiast, te vroeg, zo bleek paar weken later toen het eerst ging sneeuwen, en de volgende nacht het kwik ver onder nul daalde, bijna alle knoppen stukgevroren, dit keer juist in de hoger gelegen wijngaarden, de 1ers crus, en bij de sneller uitlopende pinot noir-percelen. Na de late (eind september-half oktober) oogst kon de balans worden opgemaakt: 65% verlies bij wit, 75% bij rood….

Ai. Maar de kwaliteit – we nemen de wijnen zo door- meer dan goed, niet veel alcohol, frisse zuren (vooral citroenzuur, de ph is normaal), veel concentratie. Bewaarwijnen zo lijkt het, J.F. beaamt, niet erg na het trio zonrijk makkelijk-toegankelijk 2018, 2019, 2020.

De Aligoté 21 is al ‘boven’ in cuve, dus we beginnen met de Bourgogne Blanc (50% minder, 12.5˚alc): compact, heel open, tikje groen nog in finale. Meursault (Villages): gesloten, maar in de mond duidelijk meer van alles: volume, kracht, zuur, verse boter. Chevalières is net als de laatste jaren in vorm: zuren lijken (verrassend genoeg) meer getemd, is complexer, langer. Fraai. Limozin, de oude heer van 80+ stokken is vooral in zichzelf gekeerd, krachtig en nog ongenaakbaar. Volgt de nu al opmerkelijk toegankelijke Chassagne 1er Cru Morgeot Fairendes , floraal, groene appeltjes, golvend, diep en lang. Weer terug in Meursault toont de 1er Cru Poruzot (2 vaten ipv 6) zich nog moeilijk in al zijn concentratie, de 1er Cru Les Charmes doet zijn naam weer alle eer aan: groots en verleidelijk. Zulks nog overtroffen door de 1er Cru Perrières (1 vat ipv 4): volume, finesse, zoutig: een grand cru.

Even op adem komen en dan gaan we verder met de rouges 2021, de een nog aantrekkelijker dan de ander: zo mooi klassiek pinot noir. Fris, elegant, opwekkend fruit, bescheiden alcohol (12-12.5˚), juist wel om jong van te genieten in afwachting van de massieve 2019 en 2020. Bourgogne Rouge, Chassagne Rouge (net als de meursault bij driesterrenrestaurant Clos des Sens (Annency) op de kaart); Clos des Mouches ; Beaune Bressandes en (nieuw gepacht perceel, 700 stokken uit 1967) Savigny les Beaune 1^er Cru Aux Gravains: alle aanbevolen… Nieuwgierig als we zijn willen we natuurlijk ook nog wat – net uitgegiste – 2022 proeven: Clos des Mouches, Beaune Bressandes en (gewone) Meursault blijken vol beloftes, straks in juni gaan we ze allemaal proeven.

Na een inmiddels hoognodige, snelle, eenvoudige maar smaakvolle lunch bij Le Bouchon op het Place de L’Hôtel de Ville, gelijk door naar Frédéric en (zoon) Valentin van Domaine Rossignol-Février, rijzende (biodynamisch gecertificeerde) ster van Volnay. Pa Fréderic is een enorme kletsmajoor (wel een lieve), dus af en toe moeten we hem/het kort houden omdat we om 16.00 Jacques Carillon die om 17.00 andere afspraak heeft, op het program hebben. De 2021’s zijn hier eind oktober gebotteld, niet ideaal om ze nu drie weken later al te proeven misschien maar het geeft wel een goed idee van het eindresultaat. Alle dertien flessen gaan open. De (voor ons) belangrijkste, meest interessante: Aligoté: opwekkend, verfrissend, très aligoté, meer concentratie dan vorig jaar. Bourgogne Rouge (de gewone), dit keer helemaal ontsteeld om vegetale tonen te voorkomen, is in al zijn eenvoud, licht en plezierig. Grote broer Maison Dieu (perceel in Pommard), is fijner, rijper, breder. Verrassend goed is de Hautes Cotes de Beaune Rouge: floraal, elegant, fijn framboosjes. Verder zeer koopwaardig (afgezien van de – nog niet bekende – prijs) Volnay Vieilles Vignes; Pommard Les Petits Noizons Cuvée Valentin; Volnay 1er cru Carelle Sous La Chapelle en de vedette van de kelder Volnay 1er Cru Robardelle. Als we tot slot ook nog wat 2022 proeven vertelt Frédéric als een klein kind zo trots dat meerdere wijnen ook bij Guy Savoy (drie sterren Michelin) op de kaart staan. Voorts tipt hij ons eens langs te gaan bij de jonge, debuterende Maxime, ami de la famille, die in Beaune van gekochte druiven natuurwijnen maakt, très interessants, et pas chers du tout… We noteren adres en telefoonnummer, wie weet dat we begin van de avond nog puf hebben voor een nieuw avontuur.

Snel naar Jacques Carillon in Puligny waar we eerst de hele serie 2020 (afgelopen voorjaar aangeboden) uit 2020 krijgen te proeven. Fijn, met commentaar van de meester erbij en wij proeven ze ook niet allemaal altijd meer op fles, of hooguit pas jaren later. Ze presenteren ze stuk voor stuk opmerkelijk goed al (of nog, corrigeert Jacques, vooral de 1ers crus sluiten zich vaak na een jaar op fles): De Puligny Villages: crispy, mooie spanning en élégance. 1er Cru Champ Canet bevallig en fijn als altijd, Les Perrières meer gebald, vetter, meer hazelnoot, Les Referts strakker, compacter, nog meer finesse… Van 2021 krijgen we alleen de Puligny Villages te proeven, bij de 1ers crus was het oogstverlies 80%…. er is zo weinig van dat Jacques het zonde vindt om steeds (gemiddeld 10 bezoeken/week…) van het vat tappen waarna wijn in wording uiteindelijk in de spuugemmer belandt, niet in de fles…

De Carillons hadden toen – april 2021 – nachtvorst zich aankondigde wel de lagere (village) percelen met kacheltjes beschermt, niet de hogere van de cru’s want normaal is het daar net wat warmer. Dit keer niet… De 2021 toont zich slank, open, geconcentreerde kern met in finale pittige, nog af te bouwen zuren, doet aan 2013 (nu lekker…) denken. Als we daarna de nog amper uitgegiste cru’s 2022 proeven vertelt Jacques dat het perceel 1er cru Saint-Aubin na paar jaar in rust braak te hebben gelegen na het rooien van de pinot noir, nu met chardonnay is beplant, over vier jaar hopelijk ook in ons theater.

Dan toch maar even langs die nieuwkomer Maxime in Beaune, de tip van vader en zoon Rossignol. Aardige kerel, maar de wijnen…. Nee, zeker niet voor het geld, bijvoorbeeld een wel heel simpele, groenige wijn van te vroeg geplukte (niet eens biologische) grenache uit de Vaucluse, met ook nog eens meer dan 60 mg sulfiet die verkoop 25-30 euro zou moeten kosten, dan betaal je voor het kekke etiket, het (valse) hippe image van natuurwijn. En toch: hij verkoopt alles probleemloos, vooral in Azië en Scandinavië, we leven in een rare wijnwereld.

We slapen in Hotel de la Cloche aan Place Madeleine in Beaune dat ondanks modernisering, vergane glorie ademt, maar de receptioniste is buitengewoon vriendelijk, de kamer met soort van eigen tuintje, terrasje aan de stille achterkant prima. Nog lastig om nu (dinsdag) ergens behoorlijk te eten, alle goede restaurants zijn dicht na de drukke afgelopen dagen met de veiling van Hospices de Beaune. En de resterende blijken vol, er zijn nog steeds hordes wijnkopers in de stad, suf. Comptoir des Tontons op paar passen van hotel, lijkt toch open… helaas alleen het winkeltje, de lieve eigenaresse – we komen er met enige (on)regelmatigheid al 25 jaar – begrijpt ons probleem, ze belt de ene na de andere collega, maar alles complet of fermé. En de brasserie en face, nee die kan ze niet aanraden, misschien het nieuwe Au Rendez-vous 100m verderop proberen oppert ze, doen we dat maar, geen aanrader, matige keuken, matige wijnen. Het kan niet altijd feest zijn.

Dag 3: François Ambroise, door verduisterend regengordijn weer naar huis.

Laatste bezoek van mini-trip is aan François Ambroise in Premeaux, we zitten al twee maanden op zijn Bourgogne Blanc en Rouge 2021 te wachten, hij op flessen om ze te kunnen bottelen… Een van de problemen van 2022: levertijden van alles: glas, karton, etiketten. Enfin, het weerzien is hartelijk, hij is de meeste rustige van de familie, neemt verlegen lachend onze felicitatie voor de hem door Bourgogne Aujourd’hui toegekende prijs trophée jeunes talents. Hij is 38, tot de 40 ben je jong… Hij was dus 5 toen we de eerste keer bij Pa Bertrand op bezoek kwamen…  We hebben aangekondigd dat we niet al te veel tijd hebben, nog door moeten, naar huis… Hij heeft keurig van (bijna) alle 2021’s een flesje afgetapt, dat proeft stuk makkelijker, sneller en aangenamer want niet in de kelder maar boven naast de kachel. Hier gemiddeld 40% minder geoogst in 2021. Het is een gave serie, we noemen de voor ons meest interessante: de Aligoté (80+stokken) is geweldig, als de 2019, maar met meer concentratie; Bourgogne Blanc (door grand-père aangeplant) is floraal, elegant (maar 12.5%) en opwekkend; Hautes-Côtes de Nuits Blanc een maat groter met mooi gekonfijt fruit. Bij rood is de (gewone) Bourgogne Rouge heerlijk op het fruit met de specerijen van een echte Nuits, plezierwijn pur sang, de Cuvée Vieilles Vignes zelfs formidabel, de Côte de Nuits Villages lijkt wat minder. Van de chique rouges springen Nuits Saint-Georges Vieilles Vignes en 1er Cru En Rue de Chaux eruit, ook de Corton Grand Cru is groots, maar onbetaalbaar dezer dagen.

Na een pitstop in Nuits Saint-Georges zelf voor un petit café en sandwich voor onderweg, draaien we rond het middaguur de autoroute weer op, tevreden over al het gedane en geproefde. Het angstaanjagende verduisterende regengordijn dat ons in de Ardennen tussen Bastogne en Luik een paar uur later wacht, verandert daar niets aan.